– دامنهی سرکوب این اعتراضات چنان شدید و فراگیر است که مقامات و نهادهای نظام نه تنها مسئولیت آن بلکه اعلام تعداد جانباختگان را نیز به یکدیگر پاس میدهند.
– سرکوب خونین کافی نبود، حکومت حتی از برگزاری مراسم یادبود جانباختگان نیز هراس دارد و مانع آن میشود.
– بازداشت مردم در چهلم برخی از کشتهشدگان از جمله پویا بختیاری و نوید بهبودی ادامه یافت.
– جمهوری اسلامی در حالی میکوشد جامعه را آرام نشان دهد که پیام مردم بر مزار پویا بختیاری این بود: کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر قاتل را ستایش کنیم!
پیامدهای اعتراضات سراسری آبانماه در ایران همچنان علیه معترضان ادامه دارد و مقامات جمهوری اسلامی رفتاری پریشان در مواجهه با آنچه دارند که در فاصله بین روزهای ۲۴ تا ۲۹ آذر ۱۳۹۸ در بیش از ۱۰۰ شهر ایران رخ داد.
اعتراضات آبان که جرقه آن با گرانی بنزین زده شد و در نهایت طی ۲۴ ساعت مردم در شهرها و بخشهای ۲۸ استان ایران به آن پیوستند، بزرگترین اعتراض سراسری علیه جمهوری اسلامی طی چهار دهه گذشته را رقم زد.
این اعتراضات پس از کمتر از دو سال از اعتراضات دیماه و پس از هزاران اعتراض، تجمع و تحصن کوچک بزرگ اصناف و گروههای مختلف در حالی رخ داد که جمهوری اسلامی در شکنندهترین مقطع عمر خود از نظر سیاسی و اقتصادی بسر میبرد.
در چنین شرایطی زنگ خطری جدی برای نظام که شاهد شدیدترین شعارها علیه خود و پیام روشن «نخواستن نظام» از سوی مردم است به صدا درآمد.
سرکوب مردم با ادوات نظامی و جنگی
مقابله با اعتراضات مردم که شامگاه ۲۴ آبان در شهرهای تهران، مشهد، اهواز، سیرجان و شیراز آغاز شد و شعارهایی با محتوای اقتصادی و ناکارآمدی حکومت را در بر داشت با گذشت فقط چند ساعت به بیشتر استانهای ایران کشیده شد. خشونت مأموران امنیتی و ضدشورش علیه مردم در برخی شهرها چون کرج و تبریز از نخستین ساعات اعتراض آغاز شد.
این خشونت اما از بعد از ظهر روز شنبه ۲۵ آبان بطور سازمانیافته در شهرهای مختلف علیه مردمی آغاز شد که زیر بار چند سال فشار اقتصادی کمر خم کرده و جانشان به لب رسیده است. مأموران یگان ویژه و نیروهای امنیتی و حتی لباسشخصیها به اسم بسیج وارد میدان شدند و نه با باتوم و گاز اشکآور بلکه با شلیک مستقیم گلوله به سر و سینهی مردم دست به کشتار زدند.
این سرکوب طی روزهای یکشنبه و دوشنبه نیز ادامه پیدا کرد اما چون همزمان با آغاز سرکوب با استفاده از اسلحه و رگبار، اینترنت ایران به صورت سراسری قطع شد، انتشار خبر قتل عام دچار وقفهای چند روزه شد.
حکومت در آبان ۱۳۹۸ با قطع اینترنت و خاموش کردن صدای مردم، کشتاری بیسابقه را در کوی و برزن کشور راه انداخت که بدون شک در تاریخ معاصر ایران از آن به عنوان قتل عام یاد خواهد شد.
هزاران کشته و زخمی و زندانی
اعتراضات آبان هزاران کشته و زخمی و زندانی داشته است که مقامات هنوز از ارائهی آمار دقیق آن خودداری میکنند.
سازمان عفو بینالملل در آخرین گزارش خود تعداد کشتهشدگان را ۳۰۴ تن اعلام کرده است. این در حالیست که تحقیقات این سازمان درباره جانباختگان این اعتراضات همچنان ادامه دارد و این رقم ممکن است افزایش پیدا کند.
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرده است که طی این اعتراضات بیش از ۱۵۰۰ نفر در ۱۹۰ شهر ایران جان باختند. خبرگزاری رویترز این آمار را به استناد اطلاعاتی که از چهار منبع مطلع از درون حکومت گرفته، ارائه داده است.
در ایران اما اخیرا یک نماینده مجلس شورای اسلامی گفته است شورای عالی امنیت ملی تعداد کشتهشدگان در اعتراضات آبانماه ۹۸ را ۱۷۰ نفر اعلام کرده است.
آمار ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی حدود یک درصد رقم ارائه شده از سوی خبرگزاری رویترز است. با اینهمه قابل استنادترین گزارش از شمار قربانیان این اعتراضات، گزارش سازمان عفو بینالملل است که پس از تحقیقات و اطمینان از اطلاعات کشتهشدگان آنها را در فهرست آماری خود قرار داده است؛ اما باز هم آمار ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی کمتر از نصف آمار این سازمان معتبر است.
امتناع از ارائه آمار واقعی کشتهشدگان، زخمیشدگان و بازداشتشدگان از سوی نظام نشان از آمار بالای کشتهشدگان و تلاش هماهنگ برای پنهانکاری میزان و حجم سرکوب مردم از سوی نیروهای امنیتی و نظامی دارد. به ویژه آنکه این سرکوب در بیشتر موارد با خشنترین شکل ممکن یعنی شلیک مستقیم به سر و قلب مردم صورت گرفته است. قابل توجه آنکه عدم علاقه به اعلام رسمی آمار کشتهشدگان به دست نیروهای حکومتی و پاسکاری آن آنقدر واضح است که دولت گفته دادستانی موظف است این آمار را اعلام کند ولی سخنگوی قوه قضاییه هفته گذشته اعلام کرد که دادستانی مسئول این کار نیست و شورای عالی امنیت ملی باید این آمار را اعلام نماید!
در اعتراضات سراسری آبان چند شهروند زیر ۱۸ سال نیز جان باختهاند. کشته شدن دانشآموزان نیز با پنهانکاری مقامات نظام روبرو شده است. وزیر آموزش و پرورش دربارهی کشتهشدن دانشآموزان در اعتراضات گفته است که «گزارش مستند و دقیقی درباره کشتهشدگان نداریم.»
این در حالیست که پی بردن به آمار دانشآموزان کشتهشده شاید از دیگر افرادی که در این اعتراضات جان باختند سادهتر و اتفاقاً از سوی وزارت آموزش و پرورش با گرفتن گزارشی از مدارس شهرهای مختلف کاملا عملی است.
آمار تعداد بازداشتشدگان نیزدر پردهای از ابهام قرار دارد و آمارهای مختلفی از ۷۰۰۰ تا بیش از ۱۰۰۰۰ زندانی تخمین زده میشود.
همچنین از تعداد زخمیهای این اعتراضات نیز اطلاعاتی در دست نیست. این در حالیست که فعالان حقوق بشر و شهروندخبرنگاران با انتشار تصاویری خبر دادهاند که با توجه به حضور نیروهای امنیتی و انتظامی در بیمارستانها برای شناسایی زخمیها و بازداشت آنها، بسیاری از افرادی که زخمی شدند اصلا به بیمارستان مراجعه نکردند. بسیاری از این افراد مورد اصابت گلولههای ساچمهای قرار گرفته و زخم برخی از آنها عفونت کرده و جان آنها در خطر قرار گرفته است با اینهمه ترجیح دادهاند در محیط خانواده و خصوصی به درمان بپردازند.
خون مردم کم نبود، فشار به خانوادهها هم اضافه شد
یکی از ابعاد قابل توجه و غیرانسانی سرکوبهای جمهوری اسلامی فشاری است که به خانوادههای جانباختگان و بازداشتشدگان این اعتراضات روا میدارند. برخی از از خانوادههای جانباختگان به ویژه در شهرهای کوچک و روستاها به دلایل مختلف درباره عزیزان خود سکوت کرده و اطلاعات و اخباری درباره او منتشر نکردهاند. هرچند مهمترین علت چنین سکوتی هراس و فشار و تهدید مقامات امنیتی است اما مورادی چون تطمیع خانوادهها از سوی مقامات نیز در مواردی کارساز است. در این میان اما خانوادههایی چون خانواده پویا بختیاری، نوید بهبودی و مادر ابراهیم کتابدار که سکوت نکرده و به خونخواهی فرزند خود برخاستهاند زیر شدیدترین فشارهای امنیتی و قضایی قرار گرفتهاند.
خانواده پویا بختیاری به صورت فامیلی با بازداشت ۱۱ تن از اعضای خانواده روبرو شدند چرا که قصد داشتند مراسم چهلم پویا را برخلاف فشارهای نیروهای امنیتی برگزار کنند. هر چند پس از دو روز برخی از اعضای خانواده آزاد شدند اما همچنان پدر، مادر، خواهر و دو عموی پویا بختیاری در بازداشت نیروهای وزارت اطلاعات بسر میبرند.
همچنین مادر ابراهیم کتابدار و پدر نوید بهبودی از جمله والدینی هستند که زیر فشار نیروهای امنیتی به سکوت واداشته میشوند. مادر ابراهیم کتابدار دو روز توسط وزارت اطلاعات بازداشت شد و پدر نوید بهبودی که با فشار نیروهای امنیتی مراسم چهلم فرزندش را برگزار کرد، با پروندهسازی وزارت اطلاعات روبرو و به دادسرا احضار شده است.
اینهمه در حالیست که دستگیری معترضان آبان همچنان ادامه دارد. طی روزهای گذشته دهها تن بازداشت شدند که از جمله میتوان به امیر آقاجانی دکتر روانشناس و مشاور خانواده در تهران، حوریه فرج زاده فعال مدنی و خواهر شهرام فرجزاده از جانباختگان اعتراضات سال ۸۸ در کرج، ناصر همتی نویسنده و روانشناس در اصفهان، ماهرخ روستا، فراز روشن، کاوه مظفری، جلوه جواهری، فروغ سمیعنیا، احمد زاهدی شلمانی و هومان تحریری فعالان مدنی در مراسم چهلم نوید بهبودی اشاره کرد.
همه این فشارها و سرکوبهای سریالی در حالی فضای کشور را امنیتی و نظامی کرده است که جمهوری اسلامی نتوانسته به هدف خود یعنی خاموشی اعتراضات دست یابد. نبض اعتراضات سراسری مردم ایران میتپد و به گفته بسیاری از تحلیلگران جامعه ایران همچنان ملتهب است تا دوباره اعتراضات خود را از سر بگیرد.
رئیس پلیس تهران به وضوح به «۱۶۵ نقطه» سرکوب مردم تنها در شهر تهران اشاره دارد و بر اساس نتایج نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) ۷۵ درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی، اعتراضات آبان را بحق دانسته و ۵۴ درصد مردم تهران بر این باورند که اعتراضات تمام نشده و در آینده ادامه خواهد یافت.
از همه مهمتر اینکه در پس تلاشهای نظام برای خفه کردن صدای اعتراضات مردم و خانوادههای جانباختگان، مردم در آرامستان «بهشت سکینه» و بر مزار پویا بختیاری پیام روشن خود را به نظام چنین اعلام کردند: «کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر قاتل را ستایش کنیم!» همه اینها نشان میدهد رویارویی مردم ایران با جمهوری اسلامی از آبان ماه گذشته وارد مرحلهی جدیدی شده و بر خلاف کوشش نظام برای عادی و آرام نشان دادن وضعیت جامعه، روزهای سرنوشتسازی در انتظار ایران و ایرانیان و نظام جمهوری اسلامی است.
روشنک آسترکی
حقیقت مانا
دیدگاهها بسته شدهاند.